T. 15 S. 06 (2025): Tạp chí Vật liệu & xây dựng
##common.pageHeaderLogo.altText##
Tạp chí Vật liệu và Xây dựng - Bộ Xây dựng

ISSN:

Website: www.jomc.vn

Một đánh giá định lượng về sự phân bố và khả năng tiếp cận đến các cơ sở dịch vụ trong vùng đệm của tuyến Metro số 01 Bến Thành – Suối Tiên

Phạm Chánh Toàn , Nguyễn Xuân Long

Từ khóa:

Quy hoạch giao thông đô thị
Hệ thống giao thông công cộng
Khả năng tiếp cận
Quy hoạch đô thị định hướng giao thông công cộng
Sử dụng đất

Tóm tắt

Quy hoạch đô thị định hướng giao thông công cộng (TOD) là một trong những chiến lược quan trọng nhằm hướng đến phát triển đô thị bền vững. Không chỉ mang lại lợi ích lớn trong việc di chuyển, hệ thống Metro còn có tác động mạnh mẽ đến vùng phát triển xung quanh nhà ga, trong vùng ảnh hưởng có thể lên đến 2km. Bến Thành – Suối Tiên là tuyến Metro đầu tiên của thành phố Hồ Chí Minh, mang ý nghĩa quan trọng trong việc thay đổi hành vi di chuyển, thúc đẩy giá trị sử dụng đất và dịch vụ, cũng như hướng đến phát triển bền vững. Nghiên cứu này với mục tiêu áp dụng 2 nhóm chỉ số chính về sử dụng đất và khả năng tiếp cận đến nhà ga, đánh giá qua 2 khía cạnh này cho 14 nhà ga thuộc tuyến Metro Bến Thành – Suối Tiên. Dữ liệu được thu thập qua 2 hình thức chính là quay video hiện trường kết hợp bảng hỏi khảo sát. Nghiên cứu áp dụng phân tích tương quan, thuật toán phân cụm K-means, và biểu đồ radar nhằm phân tích các đặc điểm và mối liên hệ tiềm năng giữa các biến quan sát. Kết quả cho thấy 14 nhà ga được phân loại thành 2 cụm với những đặc điểm khác nhau về mức độ phát triển và khả năng tiếp cận. Đóng góp một góc nhìn quan trọng trong việc triển khai các chiến lược quy hoạch đô thị trong tương lai.

Điều hướng Người dùng

Cách trích dẫn

Phạm Chánh Toàn, & Nguyễn Xuân Long. (2025). Một đánh giá định lượng về sự phân bố và khả năng tiếp cận đến các cơ sở dịch vụ trong vùng đệm của tuyến Metro số 01 Bến Thành – Suối Tiên. Tạp Chí Vật liệu Và Xây dựng - Bộ Xây dựng, 15(06). https://doi.org/10.54772/jomc.06.2025.1109

Tài liệu tham khảo

  1. R. B. Noland, K. Ozbay, S. DiPetrillo, S. Iyer, and M. Alan, Measuring benefits of transit-oriented development, Mineta Transportation Institute, Report No. CA-MNTRC-14-1142, 2014.
  2. P. Calthorpe, The Next American Metropolis, vol. 23. New York, NY: Princeton Architectural Press, 1993.
  3. Y. Choi and S. Guhathakurta, “Unraveling the diversity in transit-oriented development,” Transportation Research Part A: Policy and Practice, vol. 182, p. 104020, 2024. doi: 10.1016/j.tra.2024.104020.
  4. Y. Liang, M. Du, X. Wang, and X. Xu, “Planning for urban life: A new approach of sustainable land use plan based on transit-oriented development,” Evaluation and Program Planning, vol. 80, p. 101811, 2020. doi: 10.1016/j.evalprogplan.2020.101811.
  5. Z. Li, Z. Han, J. Xin, X. Luo, S. Su, and M. Weng, “Transit oriented development among metro station areas in Shanghai, China: Variations, typology, optimization and implications for land use planning,” Land Use Policy, vol. 82, pp. 269–282, 2019. doi: 10.1016/j.landusepol.2018.12.003.
  6. X. Tong, Y. Wang, E. H. Chan, and Q. Zhou, “Correlation between transit-oriented development (TOD), land use catchment areas, and local environmental transformation,” Sustainability, vol. 10, no. 12, p. 4622, 2018. doi: 10.3390/su10124622.
  7. T. Wan, W. Lu, and P. Sun, “Equity impacts of the built environment in urban rail transit station areas from a transit-oriented development perspective: a systematic review,” Environmental Research Communications, vol. 5, no. 9, p. 092001, 2023. doi: 10.1088/2515-7620/acf8b2.
  8. X. Ma, X. Chen, X. Li, C. Ding, and Y. Wang, “Sustainable station-level planning: An integrated transport and land use design model for transit-oriented development,” Journal of Cleaner Production, vol. 170, pp. 1052–1063, 2018. doi: 10.1016/j.jclepro.2017.09.182.
  9. K. T. K. Nyunt and N. Wongchavalidkul, “Evaluation of relationships between ridership demand and Transit-Oriented Development (TOD) indicators focused on land use density, diversity, and accessibility: A case study of existing metro stations in Bangkok,” Urban Rail Transit, vol. 6, no. 1, pp. 56–70, 2020. doi: 10.1007/s40864-019-00122-2.
  10. V. Arliani, A. Sjafruddin, I. Santoso, and H. Winarso, “Impact of internal accessibility on value creation in transit-oriented development (TOD) area,” Transportation Research Interdisciplinary Perspectives, vol. 25, p. 101106, 2024. doi: 10.1016/j.trip.2024.101106.
  11. V. Arliani, A. Sjafruddin, I. Santoso, and H. Winarso, “Accessibility and land use effect of residential area with different TOD typology to value creation,” in IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, vol. 1294, no. 1, p. 012006. IOP Publishing, 2024. doi: 10.1088/1755-1315/1294/1/012006.
  12. M. Arefi and N. Nasser, “Urban design, safety, livability, & accessibility,” Urban Design International, vol. 26, no. 1, pp. 1–2, 2021. doi: 10.1057/s41289-021-00155-9.
  13. M. Kamruzzaman, D. Baker, S. Washington, and G. Turrell, “Determinants of residential dissonance: Implications for transit-oriented development in Brisbane,” International Journal of Sustainable Transportation, vol. 10, no. 10, pp. 960–974, 2016. doi: 10.1080/15568318.2016.1191094.
  14. A. Conesa, “The accessibility assessment and the regional range of transit-oriented development,” Journal of Transport and Land Use, vol. 11, no. 1, pp. 119–141, 2018. doi: 10.5198/jtlu.2018.850.
  15. E. Papa and L. Bertolini, “Accessibility and transit-oriented development in European metropolitan areas,” Journal of Transport Geography, vol. 47, pp. 70–83, 2015. doi: 10.1016/j.jtrangeo.2015.07.003.
  16. L. Bertolini, “Spatial development patterns and public transport: the application of an analytical model in the Netherlands,” Planning Practice and Research, vol. 14, no. 2, pp. 199–210, 1999. doi: 10.1080/02697459915724.
  17. R. Cervero and K. Kockelman, “Travel demand and the 3Ds: Density, diversity, and design,” Transportation Research Part D: Transport and Environment, vol. 2, no. 3, pp. 199–219, 1997. doi: 10.1016/S1361-9209(97)00009-6.
  18. P. Chorus and L. Bertolini, “An application of the node place model to explore the spatial development dynamics of station areas in Tokyo,” Journal of Transport and Land Use, vol. 4, no. 1, pp. 45–58, 2011. doi: 10.5198/jtlu.v4i1.145.
  19. D. S. Vale, C. M. Viana, and M. Pereira, “The extended node-place model at the local scale: Evaluating the integration of land use and transport for Lisbon’s subway network,” Journal of Transport Geography, vol. 69, pp. 282–293, 2018. doi: 10.1016/j.jtrangeo.2018.05.004.
  20. M. Dou, Y. Wang, and S. Dong, “Integrating network centrality and node-place model to evaluate and classify station areas in Shanghai,” ISPRS International Journal of Geo-Information, vol. 10, no. 6, p. 414, 2021. doi: 10.3390/ijgi10060414.
  21. H. Wu, J. B. Lee, and D. Levinson, “The node-place model, accessibility, and station level transit ridership,” Journal of Transport Geography, vol. 113, p. 103739, 2023. doi: 10.1016/j.jtrangeo.2023.103739.
  22. F. Caset, D. S. Vale, and C. M. Viana, “Measuring the accessibility of railway stations in the Brussels Regional Express Network: A node-place modeling approach,” Networks and Spatial Economics, vol. 18, no. 3, pp. 495–530, 2018. doi: 10.1007/s11067-018-9409-y.
  23. M. Kamruzzaman, B. Giles-Corti, J. De Vos, F. Witlox, F. Shatu, and G. Turrell, “The life and death of residential dissonants in transit-oriented development: A discrete time survival analysis,” Journal of Transport Geography, vol. 90, p. 102921, 2021. doi: 10.1016/j.jtrangeo.2020.102921.
  24. A. Amini Pishro, Q. Yang, S. Zhang, M. Amini Pishro, Z. Zhang, Y. Zhao, … and W. Li, “Node, place, ridership, and time model for rail-transit stations: A case study,” Scientific Reports, vol. 12, no. 1, p. 16120, 2022. doi: 10.1038/s41598-022-20209-4.
  25. S. Mangu, B. R. Kadali, S. S. Subbarao, and J. J. Lin, “Evaluation of transit-
  26. oriented development based on 9D’s approach in developing countries context,” Transport Policy, vol. 163, pp. 138–151, 2025. doi: 10.1016/j.tranpol.2025.01.010.
  27. C. Wissler, “The Spearman correlation formula,” Science, vol. 22, no. 558, pp. 309–311, 1905. doi: 10.1126/science.22.558.309.
  28. A. Likas, N. Vlassis, and J. J. Verbeek, “The global k-means clustering algorithm,” Pattern Recognition, vol. 36, no. 2, pp. 451–461, 2003. doi: 10.1016/S0031-3203(02)00060-2.