ISSN:
Website: www.jomc.vn
Đánh giá hiện trạng diễn biến và ổn định bờ sông Hậu, đoạn từ An Giang đến cửa sông
Tóm tắt
Nghiên cứu này tập trung vào việc đánh giá diễn biến đường bờ và ổn định bờ sông Hậu đoạn từ tỉnh An Giang đến cửa sông (cửa Định An và Trần Đề). Ảnh Lansat (2000-2023) được thu thập và phân tích bằng phương pháp NDWI và công cụ QGIS và Google Earth Pro để tính tốc độ thay đổi đường bờ sông và đánh giá mức độ sạt lở và hành lang an toàn sông. Song song đó, các số liệu về địa hình, địa chất, thủy văn cũng được thu thập để đánh giá ổn định bờ sông dưới tác động của tải trọng. Kết quả nghiên cứu cho thấy tốc độ sạt lở trung bình khoảng 3-5 m/năm tại các điểm nóng trên sông Hậu, gây mất đất canh tác và đe dọa nhà cửa của người dân ven sông. Các tỉnh dọc sông Hậu đều có tình trạng vi phạm hành lang an toàn sông, trong đó tỉnh An Giang có mức vi phạm dài nhất, lên tới 37,87km. Ngoài ra, mức độ ổn định bờ sông tại năm vị trí khảo sát qua các tỉnh tương đối thấp. Kết quả nghiên cứu cho thấy tầm quan trọng của việc lập kế hoạch bảo vệ bờ sông và quản lý đất ven sông (hành lang an toàn) để đảm bảo an toàn cho cộng đồng và cơ sở hạ tầng ven sông.
Tài liệu tham khảo
- . Điệp, N. T. H., Minh, V. Q., Trường, P. N., Thành, L. K., & Vinh, T. L. Q. (2019). Diễn tiến tình hình sạt lở ven bờ sông Tiền và sông Hậu, vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 55, 125-133.
- . Sở TN&MT (2019). 176/BC-STNMT; Tình hình và công tác cảnh báo các điểm sạt lở 9 tháng đầu năm 2019; UBND tỉnh An Giang.
- . UBND huyện Lấp Vò (2021). 445/BC-UBND Tình hình sạt lở đất bờ sông và công tác ứng phó kết hợp vận động người dân di dời đến nơi ở an toàn trên địa bàn huyện Lấp Vò.
- . Quỳnh, H. N. N., Khôi, Đ. N., Hoài, H. C., & Bảy, N. T. (2018). Ứng dụng viễn thám và GIS đánh giá biến động đường bờ sông Tiền và sông Hậu. Tạp chí Khí tượng Thủy văn, 691, 12-22.
- . Lan, P. T. H., Thạc, T. K. & Thành, V. X. (2020). Nghiên cứu cơ sở khoa học xác định hành lang bảo vệ bờ sông phục vụ quy hoạch quản lý khai thác cảnh quan ven sông áp dụng thí điểm khu vực bán đảo Thanh Trà, sông Sài Gòn. Tạp chí Khoa học Kỹ thuật Thủy lợi và Môi trường, 68, 28-34.
- . Huế, D. V., Thanh, T. V. & Bảo, Ng. H. (2018). Một số vấn đề về an toàn hệ thống công trình kè ở Đồng bằng sông Cửu Long. Tạp Chí Khoa Học Và Công Nghệ Thủy Lợi, 49, 1-8.
- . Ahmed, A. A., Ibrahim, S. A. S., Onyango, O., Fadul, H. M., & Babikir, I. A. (2010). Nile River bank erosion and protection.
- . Rabbi, H., Saifullah, A. S. M., Sheikh, M. S., Sarker, M. M., & Bhowmick, A. C. (2013). Recent study on river bank erosion and its impacts on land displaced people in Sirajgonj Riverine area of Bangladesh. World J Appl Environ Chem, 2(2), 36-43.
- . Kline, M., & Cahoon, B. (2010). Protecting river corridors in Vermont 1. JAWRA Journal of the American Water Resources Association, 46(2), 227-236.
- . Hà, N. T. T., Vệ, N. Đ., Lựu N. M. (2021). Ứng dụng hệ thống phân tích đường bờ kỹ thuật số (DSAS) và tư liệu viễn thám nghiên cứu biến động đường bờ biển khu vực cửa sông Lạch Ghép - Thanh Hóa. Viện Tài nguyên và Môi trường Biển, số tháng 11 – 2021, 220-227.
- . McFEETERS, S. K. (1996). The use of the Normalized Difference Water Index (NDWI) in the delineation of open water features. International Journal of Remote Sensing, 17(7), 1425–1432. https://doi.org/10.1080/01431169608948714
- . Mishra, M., Kar, P. K., Chand, P., Mohanty, P. K., Acharyya, T., Santos, C. A. G., ... & Behera, B. (2023). Deciphering the impact of anthropogenic coastal infrastructure on shoreline dynamicity along Gopalpur coast of Odisha (India): An integrated assessment with geospatial and field-based approaches. Science of The Total Environment, 858, 159625.
- . Nghiên cứu các phương án chỉnh trị và phòng chống sạt lở bờ sông cho khu vực cù lao Châu Ma, (2024). Dự án hỗ trợ kỹ thuật cho dự án chống chịu khí hậu tổng hợp và sinh kế bền vững vùng Đồng bằng sông Cửu Long (GEF-ICRSL).
- . Quyết định số 16/2013/QĐ-UBND (2013). Hoạt động trong phạm vi hành lang bảo vệ sông, kênh, rạch; hành lang bảo vệ luồng giao thông đường thủy nội địa trên địa bàn tỉnh Hậu Giang.
- . Quyết định số 47/2015/QĐ-UBND năm 2015. Quy định phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi và đê điều trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng.
- . Quyết định 04/2008/QĐ-BXD, ngày 03 tháng 4 năm 2008. Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về Quy hoạch xây dựng.
- . Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 4054 : 2005 Đường ô tô – Yêu cầu thiết kế.
- . Bishop, A. W., 1955. The use of the Slip Circle in the Stability Analysis of Slopes. Géotechnique Volume 5 Issue 1, March 1955, pp. 18-22.
- . Quy chuẩn Việt Nam QCVN 04-05:2012/BNNPTNT, 2012. Công trình thủy lợi - các quy định chủ yếu về thiết kế.